|
Wstêp
Gwiazdozbiory to zupe³nie przypadkowe ugrupowania gwiazd. Poniewa¿ gwiazdy przemieszczaj¹ siê na niebie, tote¿ dziœ gwiazdozbiory wygl¹daj¹ inaczej ni¿ sto tysiêcy lat temu i bêd¹ wygl¹da³y inaczej za sto tysiêcy lat. Wygl¹d gwiazdozbiorów zmienia siê i z tego powodu, ¿e jedne gwiazdy znikaj¹, a w innych miejscach nieba pojawiaj¹ siê nowe. Ca³e nasze niebo zosta³o podzielone na 88 gwiazdozbiorów. Ka¿dy z nich ma w³asn¹ nazwê w jêzykach poszczególnych narodów, jak na przyk³ad w polskim: WoŸnica, Orze³, Panna, ¯agiel itd. Ale astronomowie na ca³ym œwiecie u¿ywaj¹ nazw ³aciñskich (Auriga, Aquila, Virgo, Vela itd.). Dlatego za polsk¹ nazw¹ nazw¹ dajemy nazwê ³aciñsk¹ w pierwszym i drugim przypadku a tak¿e jej skrót. Drugiego przypadku oraz skrótu u¿ywa siê do oznaczania gwiazd w gwiazdozbiorze. Jasne lub ciekawe gwiazdy maj¹ w³asne imiona, jak na przyk³ad: Syriusz, Gwiazda Polarna, Proxima Centauri, Strza³a Barnarda itd. Najczêœciej jednak gwiazdy w gwiazdozbiorach oznaczamy ma³ymi literami alfabetu greckiego . Kolejnoœæ liter w alfabecie odpowiada zarazem jasnoœci gwiazd. Wielkimi literami alfabetu ³aciñskiego, poczynaj¹c od litery R, oznacza siê gwiazdy zmienne. Mg³awice, gromady gwiazd i najjaœniejsze galaktyki maj¹ w³asne nazwy lub s¹ oznaczone skrótem literowym i liczb¹ porz¹dkow¹ danego katalogu (M 31, NGC 6572*). Tabela 1 zawiera gwiazdozbiory uporz¹dkowane alfabetycznie wed³ug nazw polskich wraz z linkami do poszczególnych stron. Stanowi ona pomoc przy s³abej znajomoœci nazw ³aciñskich. Tabela 2 to zestawienie roczne warunków obserwacji na naszych szerokoœciach geograficznych w zale¿noœci od po³o¿enia S³oñca pod horyzontem, pomocne przy planowaniu obserwacji.
Oznaczenia na mapkach
Pionowy odcinek na ka¿dej mapce oznacza k¹t równy dziesiêciu stopniom, co w przybli¿eniu odpowiada dwudziestu œrednicom tarczy Ksiê¿yca (zobacz - odleg³oœci k¹towe). Po serwisie mo¿emy sie poruszaæ równie¿ klikaj¹c nazwê gwiazdozbioru s¹siaduj¹cego z w³aœnie przegl¹danym, znajduj¹c¹ sie na mapce tego¿ gwiazdozbioru oraz klikaj¹c na nazwy gwiazdozbiorów na pasku po prawej stronie ekranu. Symbol nad nazw¹ gwiazdozbioru s³u¿y do powiekszania mapki danego gwiazdozbioru, natomiast o dodatkowych informacjach informuje symbol .
Nazwa gwiazdozbioru Nazwa ³aciñska, Dope³niacz nazway ³aciñskiej, Skrót
1 - Odcinek odniesienia wyznaczaj¹cy odleg³oœc k¹tow¹ na mapce równ¹ 10 stopniom. 2 - Oznaczenie katalogowe i nazwa wa¿niejszego obiektu w obrêbie danego gwiazdozbioru. 3 - Po³o¿enie radiantu roju meteorów. 4 - Linie wyznczaj¹ce granicê danego gwiadozbioru. 5 - Oznaczenie literowe gwiazdy. 6 - Nazwa w³asna gwiazdy. 7 - Nazwa s¹siedniego gwiazdozbioru (klikniêcie na nazwê pozwala przejœæ na mapkê tego¿ gwiazdozbioru)
Zobacz te¿ - symbole stosowane na mapkach gwiazdozbiorów oraz uk³ady wspó³rzêdnych którymi pos³ugujemy siê w astronomii. Aby rozszerzyæ swoj¹ wiedze i dowiedzieæ sie wielu ciekawych rzeczy zapraszam do dzia³u dodatki . Dzia³ poœwiecony literaturze odpowie na pytanie z czego korzystano przy tworzeniu niniejszego opracowania.
¯yczê przyjemnego i owocnego przegl¹dania.
*) NGC jest skrótem nazwy katalogu New General Catalogue (Nowy katalog ogólny), wydanego w roku 1888 przez angielskiego astronoma Johna L.E. Dreyera (1852-1926); zawiera on 7840 obiektów mg³awicowych.
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Strona dostêpna pod adresami: gwiazdozbiory.eulersoft.com.pl
v3.1 |
| |||
Opracowano na podstawie "Nase souhvezdi" - (c) Josip Kleczek |