|
Korona
Północna
Corona Borealis,
Coronae
Borealis - CrB
Korona Północna była
pierwotnie diademem księżniczki Ariadny, córki kreteńskiego króla Minosa.
Zbudował on w głównym mieście Krety niezwykłą budowlę - labirynt dla swego
niewydarzonego syna Minotaura, którego chciał ukryć przed światem.
Minotaur miał bowiem ludzkie ciało, ale głowę byka. Temu potworowi rzucano
od czasu do czasu na pożarcie chłopców i dziewczęta z Aten. Pewnego razu
między nimi znalazł się syn ateńskiego króla, dzielny Tezeusz. Ponieważ
spodobał się księżniczce Ariadnie, dostał od niej kłębek nici, aby nie
zabłądził w labiryncie, a także miecz, którym miał zabić Minotaura. Dzięki
tym darom udało się Tezeuszowi potwora pokonać i wraz z Ariadną uciec
przed gniewem króla na wyspę Naksos. Tam porzucił Ariadnę i do Aten
odpłynął sam. Porzuconą księżniczkę pojął za żonę bóg Dionizos (Bachus) i
aby ją pocieszyć w tęsknocie za Tezeuszem, podarował jej piękny diadem. Po
śmierci Ariadny umieścił Dionizos diadem na niebie, żeby go żadna
niewiasta nie mogła nosić. Szlachetne kamienie zamieniły się w gwiazdy
Korony Północnej. Korona Północna leży między
Herkulesem a Wolarzem. Najjaśniejsza gwiazda Gemma (Drogi Kamień) oddalona
jest od nas o 71 lat świetlnych. Na podstawie jej widma stwierdzono, że w
okresie siedemnastu i pół dnia obiega ją niewidzialny
towarzysz. Gwiazda R CrB jest zmiennym nadolbrzymem.
Przez jakiś czas świeci ze stałą jasnością, po czym blask jej prędko spada
i wówczas można ją obserwować tylko przez lunetę. Od czasu do czasu ten
olbrzym gwiazdowy wyrzuca wielki obłok gazowy, składający się z dużej
ilości węgla. Obłok zasłania gwiazdę i dlatego obserwujemy nagły spadek
jej jasności. Węgiel powstaje głęboko we wnętrzu R CrB jako produkt
reakcji termojądrowej helu, a później przedostaje się stamtąd do
przestrzeni międzygwiazdowej. Wszystek węgiel we Wszechświecie, także i
ten, który wchodzi w skład cukru, skrobi, tłuszczu i białka, powstał z
helu we wnętrzu gwiazd. Z nich przedostaje się do materii miedz/gwiazdowej
z wiatrem gwiazdowym lub w wyniku katastrofalnych eksplozji (nowych i
supernowych) względnie na skutek wybuchów gwiazd podobnych do R CrB. Z
materii tej powstają potem gwiazdy i planety, a na niektórych planetach -
żywe organizmy. Oto króciutki życiorys każdego atomu węgla wchodzącego w
skład jakiegokolwiek organizmu na Ziemi, a także występującego we
Wszechświecie. Gwiazda T CrB również od czasu do
czasu eksploduje i wyrzuca duże ilości gazu. W przeciwieństwie jednak do R
CrB podczas eksplozji jej jasność znacznie wzrasta. Takie gwiazdy nazywamy
nowopodobnymi. Ostatni raz astronomowie obserwowali jej wybuch w roku
1946, lecz w rzeczywistości do wybuchu doszło w czasie, kiedy Grecy
odnieśli pod Maratonem zwycięstwo nad dziesięciokrotnie silniejszą armią
Persów i gdy goniec Feidippides z tą radosną wiadomością biegł do Aten. T
CrB jest bowiem oddalona od nas o dwa i pół tysiąca lat
świetlnych.
|
STRONA GŁÓWNA
SYMBOLE
ALFABET
GRECKI
OKOŁOBIEGUNOWE
WIOSENNE
Cancer
Leo
Virgo
Bootes
Corona
Borealis
Canes
Venatici
Coma
Berenices
Hydra
Leo
Minor
Pyxis
Antila
Sextans
Corvus
Crater
LETNIE
JESIENNE
ZIMOWE
POŁUDNIOWE
|
|
Opracowano na
podstawie "Nase souhvezdi" - (c) Josip Kleczek |
|