|
Panna
Virgo, Virginis - Vir
W okresie złotego wieku na
Ziemi człowiek nie znał jeszcze kary, a mimo to szanował prawo i cenił
wierność. Żyła wtedy wśród ludzi bogini sprawiedliwości i porządku Astrea,
córka Zeusa i Temidy. Uczyła porządku, sprawiedliwości i przestrzegania
praw. W tym czasie było podobno na Ziemi dobrze. Potem jednak ludzie stali
się egoistami, myśleli jedynie o sobie, a gdy wynaleźli broń, zabijali i
łupili swych bliźnich. Ziemię zbroczoną krwią bogowie opuścili. Jako
ostatnia pozostała Astrea i miała nadzieję, że może uda jej się odwrócić
gniew Zeusa i obronić ludzkość. W końcu jednak i ona opuściła Ziemię i
znalazła się między bogami. Jest obecnie wśród
gwiazd, gdyż stała się gwiazdozbiorem Panny. Dla
mieszkańców doliny Eufratu i Tygrysu gwiazdozbiór ten przedstawiał boginię
Isztar, córę niebios i królową gwiazd. Natomiast w Egipcie gwiazdozbiór
Panny nosił imię Izydy, która była matką boga słonecznego Morusa i
małżonką boga podziemi - Ozyrysa. W chwili kiedy
Słońce przechodzi przez jesienny punkt w gwiazdozbiorze Panny, kończy się
lato, a nastaje jesień. Panna jest zwierzyńcowym gwiazdozbiorem, w nim
ekliptyka przecina się z równikiem (punkt równonocy jesiennej) mniej
więcej między gwiazdami b Vir a h Vir. Niedaleka g
Vir (Arich, Porrima) stanowi piękny układ podwójny.
Najznakomitszym obiektem w Pannie jest wielka gromada galaktyk, które w
następstwie rozszerzania się Wszechświata oddalają się od nas, i to z
prędkością 1200 km/s. A zatem tysiąc razy szybciej niż kula wystrzelona z
karabinu. Szybkość rozszerzania się Wszechświata jest tym większa, im
bardziej odległą gromadę galaktyk obserwujemy, l tu mimo woli nasuwa się
pytanie, czy ta ucieczka galaktyk zostanie kiedyś zatrzymana? Odpowiedź na
to pytanie astronomowie starali się uzyskać właśnie na podstawie
obserwacji gromady galaktyk w Pannie. Leży ona między gwiazdami e, d, g, h, b, s. Gromady
galaktyk składają się z kilku tysięcy galaktyk i mają dziesiątki milionów
lat świetlnych średnicy. Tworzące je galaktyki obiegają wspólny środek
ciężkości, i to tym szybciej, im większa jest całkowita masa danej
gromady. Toteż z szybkości ruchu poszczególnych galaktyk możemy wyznaczyć
ogólną masę i średnią gęstość gromady. Takie pomiary w gromadzie Panny
wykazały, iż w niewidocznych mgławicach skupia się więcej materii niż w
świecących obiektach galaktyk. Średnia więc gęstość materii jest
dostatecznie duża, aby zahamować ucieczkę galaktyk. Na podstawie tego
wyniku, potwierdzonego pomiarami rad Gastronomicznymi i innymi metodami,
rozszerzanie Wszechświata ma się zatrzymać za trzysta miliardów lat, a
potem rozpocznie się jego kurczenie. Ma się ono zakończyć na olbrzymiej,
bardzo gorącej i niezwykle gęstej kuli, podobnej do tej, która przed
kilkunastoma miliardami lat eksplodowała i z której powstał
Wszechświat. W gwiazdozbiorze Panny znajduje się
obiekt, który astronomowie oznaczyli symbolem 3C 273. W teleskopie wygląda
jak słaba gwiazda i na pierwszy rzut oka nie różni się od przeogromnej
liczby innych słabych gwiazd. Jednak jego widmo i promieniowanie radiowe
wskazują, że jest to ciało całkowicie odmienne od gwiazd. Jego linie
widmowe są znacznie przesunięte ku czerwieni, co oznacza, że obiekt 3C 273
znajduje się od nas niezmiernie daleko. A mimo to ziemskie radioteleskopy
wychwytują intensywne promieniowanie radiowe tego ciała. Po raz pierwszy
było ono zresztą obserwowane właśnie na falach radiowych. A ponieważ ma
rozmiary mniejsze od naszej Galaktyki, jego promieniowanie musi być sto
razy silniejsze od promieniowania stu pięćdziesięciu miliardów gwiazd
razem wziętych Drogi Mlecznej. Takich obiektów znamy dziś więcej. Nazywamy
je radioiródłami podobnymi do gwiazd, gdyż w świetle widzialnym
przypominają słabe gwiazdy. Częściej jednak nazywa się je obiektami
"kwazistelarnymi" lub w skrócie "kwazarami". Na podstawie przesunięcia ich
linii widmowych ku czerwieni stwierdzono, iż niektóre kwazary znajdują się
w odległości kilkunastu miliardów lat świetlnych. Są to więc największe
odległości, jakie we Wszechświecie dotąd w ogóle zmierzono. A ponieważ
spojrzenie na tak odległe przestrzenie Wszechświata jest równoznaczne z
możliwością poznania jego dawnej przeszłości, dlatego obserwacje kwazarów
mają tak wielkie znaczenie dla nauki. Dzięki nim dowiadujemy się, co
działo się we Wszechświecie przed kilkunastu miliardami lat.
|
STRONA GŁÓWNA
SYMBOLE
ALFABET
GRECKI
OKOŁOBIEGUNOWE
WIOSENNE
Cancer
Leo
Virgo
Bootes
Corona
Borealis
Canes
Venatici
Coma
Berenices
Hydra
Leo
Minor
Pyxis
Antila
Sextans
Corvus
Crater
LETNIE
JESIENNE
ZIMOWE
POŁUDNIOWE
|
|
Opracowano na
podstawie "Nase souhvezdi" - (c) Josip Kleczek |
|