Nasze Gwiazdozbiory
Nasze Gwiazdozbiory

 

       

 

 

Panna 

Virgo, Virginis - Vir

Powiekszenie

    W okresie złotego wieku na Ziemi człowiek nie znał jeszcze kary, a mimo to szanował prawo i cenił wierność. Żyła wtedy wśród ludzi bogini sprawiedliwości i porządku Astrea, córka Zeusa i Temidy. Uczyła porządku, sprawiedliwości i przestrzegania praw. W tym czasie było podobno na Ziemi dobrze. Potem jednak ludzie stali się egoistami, myśleli jedynie o sobie, a gdy wynaleźli broń, zabijali i łupili swych bliźnich. Ziemię zbroczoną krwią bogowie opuścili. Jako ostatnia pozostała Astrea i miała nadzieję, że może uda jej się odwrócić gniew Zeusa i obronić ludzkość. W końcu jednak i ona opuściła Ziemię i znalazła się między bogami.
    Jest obecnie wśród gwiazd, gdyż stała się gwiazdozbiorem Panny.
    Dla mieszkańców doliny Eufratu i Tygrysu gwiazdozbiór ten przedstawiał boginię Isztar, córę niebios i królową gwiazd. Natomiast w Egipcie gwiazdozbiór Panny nosił imię Izydy, która była matką boga słonecznego Morusa i małżonką boga podziemi - Ozyrysa.
    W chwili kiedy Słońce przechodzi przez jesienny punkt w gwiazdozbiorze Panny, kończy się lato, a nastaje jesień. Panna jest zwierzyńcowym gwiazdozbiorem, w nim ekliptyka przecina się z równikiem (punkt równonocy jesiennej) mniej więcej między gwiazdami b Vir a h Vir. Niedaleka g Vir (Arich, Porrima) stanowi piękny układ podwójny.
    Najznakomitszym obiektem w Pannie jest wielka gromada galaktyk, które w następstwie rozszerzania się Wszechświata oddalają się od nas, i to z prędkością 1200 km/s. A zatem tysiąc razy szybciej niż kula wystrzelona z karabinu. Szybkość rozszerzania się Wszechświata jest tym większa, im bardziej odległą gromadę galaktyk obserwujemy, l tu mimo woli nasuwa się pytanie, czy ta ucieczka galaktyk zostanie kiedyś zatrzymana? Odpowiedź na to pytanie astronomowie starali się uzyskać właśnie na podstawie obserwacji gromady galaktyk w Pannie. Leży ona między gwiazdami e, d, g, h, b, s.
    Gromady galaktyk składają się z kilku tysięcy galaktyk i mają dziesiątki milionów lat świetlnych średnicy. Tworzące je galaktyki obiegają wspólny środek ciężkości, i to tym szybciej, im większa jest całkowita masa danej gromady. Toteż z szybkości ruchu poszczególnych galaktyk możemy wyznaczyć ogólną masę i średnią gęstość gromady. Takie pomiary w gromadzie Panny wykazały, iż w niewidocznych mgławicach skupia się więcej materii niż w świecących obiektach galaktyk. Średnia więc gęstość materii jest dostatecznie duża, aby zahamować ucieczkę galaktyk. Na podstawie tego wyniku, potwierdzonego pomiarami rad Gastronomicznymi i innymi metodami, rozszerzanie Wszechświata ma się zatrzymać za trzysta miliardów lat, a potem rozpocznie się jego kurczenie. Ma się ono zakończyć na olbrzymiej, bardzo gorącej i niezwykle gęstej kuli, podobnej do tej, która przed kilkunastoma miliardami lat eksplodowała i z której powstał Wszechświat.
    W gwiazdozbiorze Panny znajduje się obiekt, który astronomowie oznaczyli symbolem 3C 273. W teleskopie wygląda jak słaba gwiazda i na pierwszy rzut oka nie różni się od przeogromnej liczby innych słabych gwiazd. Jednak jego widmo i promieniowanie radiowe wskazują, że jest to ciało całkowicie odmienne od gwiazd. Jego linie widmowe są znacznie przesunięte ku czerwieni, co oznacza, że obiekt 3C 273 znajduje się od nas niezmiernie daleko. A mimo to ziemskie radioteleskopy wychwytują intensywne promieniowanie radiowe tego ciała. Po raz pierwszy było ono zresztą obserwowane właśnie na falach radiowych. A ponieważ ma rozmiary mniejsze od naszej Galaktyki, jego promieniowanie musi być sto razy silniejsze od promieniowania stu pięćdziesięciu miliardów gwiazd razem wziętych Drogi Mlecznej. Takich obiektów znamy dziś więcej. Nazywamy je radioiródłami podobnymi do gwiazd, gdyż w świetle widzialnym przypominają słabe gwiazdy. Częściej jednak nazywa się je obiektami "kwazistelarnymi" lub w skrócie "kwazarami". Na podstawie przesunięcia ich linii widmowych ku czerwieni stwierdzono, iż niektóre kwazary znajdują się w odległości kilkunastu miliardów lat świetlnych. Są to więc największe odległości, jakie we Wszechświecie dotąd w ogóle zmierzono. A ponieważ spojrzenie na tak odległe przestrzenie Wszechświata jest równoznaczne z możliwością poznania jego dawnej przeszłości, dlatego obserwacje kwazarów mają tak wielkie znaczenie dla nauki. Dzięki nim dowiadujemy się, co działo się we Wszechświecie przed kilkunastu miliardami lat.

 

STRONA GŁÓWNA

 

SYMBOLE

 

ALFABET GRECKI

 

 

OKOŁOBIEGUNOWE

 

WIOSENNE

Cancer

Leo

Virgo

Bootes

Corona Borealis

Canes Venatici

Coma Berenices

Hydra

Leo Minor

Pyxis

Antila

Sextans

Corvus

Crater

 

LETNIE

 

JESIENNE

 

ZIMOWE

 

POŁUDNIOWE

 

 

Opracowano na podstawie "Nase souhvezdi" - (c) Josip Kleczek