Koziorożec 

Capricornus, Capricorni - Cap

    Bogiem lasów, pól, stad i pasterzy był w Grecji Pan (w Rzymie Faun). Ponieważ swym wyglądem napędzał ludziom strachu, chętnie chodził sam po lasach, górach i dolinach, uprzyjemniając sobie czas grą na piszczałce. Lubił muzykę i taniec, toteż podczas jasnych nocy przygrywał nimfom do tańca. Pan był często przedstawiany na malowidłach, napisano o nim wiele poematów, stworzono szereg melodyjnych kompozycji, jego brodatą i rogatą głowę rzeźbiono w marmurze. Pan był symbolem pięknej pogody, a mimo to ludzie się go bali. Gdy ktoś znajdzie się nocą w lesie lub w osamotnionym miejscu, często ulega nieuzasadnionemu lękowi, do dziś zwanemu panicznym lękiem. Jest to strach, którego Pan napędzał niepożądanym gościom w lesie.
    Na starych mapach nieba Pan wyobrażany jest jako koziorożec z rybim ogonem. Taką postać przybierał podobno w czasach, kiedy uciekał po lądzie i po wodzie przed swym prześladowcą - olbrzymim Tyfonem. A ponieważ koziorożec dobrze skacze po skałach, dostał się na niebo jako symbol podnoszącego się Słońca - powrotu dłuższych dni i zapowiedź wiosny.
    Jeżeli przedłużymy linię łączącą Wegę w Lutni i Altaira w Orle, to natrafimy na cztery gwiazdy - rogi Koziorożca. Cały gwiazdozbiór leży na wschód od Strzelca, który w naszych czasach jest najbardziej na południe wysuniętym gwiazdozbiorem zwierzyńcowym. Słońce znajduje się w nim podczas przesilenia zimowego (przed Bożym Narodzeniem). Dawniej jednak, przed mniej więcej dwoma tysiącami lat, najbardziej na południu znajdował się gwiazdozbiór Koziorożca. W wyniku ruchu precesyjnego osi ziemskiej miejsce Koziorożca zajął Strzelec. Ale do dziś zwrotnik na południowej półkuli nosi nazwę zwrotnika Koziorożca. Nazwy kosmicznych i ziemskich obiektów trwają bowiem tysiąclecia. Mniej więcej co dwa tysiąclecia punkt przesilenia zimowego przesuwa się z jednego gwiazdozbioru Zodiaku do sąsiedniego w kierunku zachodnim. Przesuwanie się punktów przesileń i równonocy oraz ruch biegunów na niebie wywołuje ruch stożkowy osi rotacyjnej Ziemi.
    Gwiazda a Cap jest gwiazdą optycznie podwójną, gdyż jej składniki a1 i a2 tylko pozornie znajdują się na niebie blisko siebie. W rzeczywistości są zbyt daleko położone, aby oddziaływały na nie siły grawitacyjne i tworzyły fizyczną gwiazdę podwójną. Poruszają się niezależnie jedna od drugiej w różnych kierunkach przestrzeni.