Nasze Gwiazdozbiory
Nasze Gwiazdozbiory

 

       

 

 

Byk 

Taurus, Tauri - Tau

Powiekszenie

    Na najstarszych znaleziskach archeologicznych gwiazdozbiór Byka przedstawiany jest jako pierwszy gwiazdozbiór zwierzyńcowy. Znali go dawni Chaldejczycy i Egipcjanie, a później Celtowie czcili moment wejścia Słońca do tego gwiazdozbioru. Przed czterema czy też pięcioma tysiącami lat wiosna zaczynała się w dniu, w którym Słońce wstępowało w znak Byka.
    Według greckiej mitologii wszechmocny Zeus chciał porwać Europę, piękną córkę króla fenickiego. Aby ją oszukać, zamienił się w śnieżnobiałego byka i wmieszał do królewskiego stada. Młodego i potulnego byczka Europa wkrótce polubiła. Pewnego razu wsiadła na niego, chcąc się nieco przejechać. Byk opuścił wówczas stado, wskoczył do morza i z Europą na grzbiecie popłynął do wyspy Krety. Z tego powodu na niebo dostała się tylko głowa i kark byka, pozostała bowiem część ciała zanurzona była w falach morskich.
    Imię Europy nosi nasz kontynent i jeden z księżyców Jowisza. W Byku znajdują się dwa samodzielne ugrupowania gwiazd (gromady) noszące mitologiczne nazwy. Hiady były córkami Atlasa. Gdy ich brata podczas łowów rozszarpał lew, tak długo płakały, aż Zeus z litości wziął je do siebie na niebo. Drugą gromadą są Plejady, także córki tytana Atlasa. Pierwotnie były nimfami morskimi, które Zeus na ich własną prośbę zamienił w gołębice (po grecku "pelejades").
    Byka łatwo odnajdziemy nad Orionem. Jego najjaśniejsza, czerwonawa gwiazda Aldebaran (Oko Byka) otoczona jest otwartą gromadą gwiazd - Hiadami. Składa się ona z około dwustu gwiazd oddalonych od nas o sto dwadzieścia lat świetlnych. Wszystkie poruszają się w tym samym kierunku - ku gwieździe Betelgeuse. Takie gromady nazywamy gromadami ruchomymi.
    Plejady znajdują się w odległości czterystu lat świetlnych t zajmują przestrzeń o rozmiarach dwudziestu lat świetlnych. Jeżeli macie dobry wzrok, zobaczycie sześć gwiazd tej gromady. Ludzie obdarzeni wyjątkowo dobrym wzrokiem rozpoznają jeszcze więcej, bo aż dziesięć. Przez lunetę możemy naliczyć ich ponad 100, a przypuszczalnie jest ich około pięciuset. Są one zanurzone w obłoku międzygwiazdowym, będącym pozostałością materii, z której przed pięćdziesięcioma milionami lat powstały.
    W pobliżu gwiazdy z Tau znajduje się mgławica Krab widoczna przez teleskop jako słabo świecący obłoczek. Żaden jednak obiekt nie przyczynił się bardziej do poznania rozwoju Wszechświata niż ta mgławica, której w czasach Bolesława Chrobrego nie było jeszcze na niebie. Są to pozostałości po potężnym wybuchu gwiazdy (supernowej), obserwowanej w roku 1054 przez chińskich astronomów. W całej naszej Galaktyce dochodzi do takiego wybuchu raz na trzysta-czterysta lat. Są one obserwowane także w wielu innych galaktykach. Przyspieszone podczas wybuchu cząsteczki nazywamy promieniowaniem kosmicznym. Po eksplozji powstaje nie tylko mgławica, ale i szybko wirująca gwiazda neutronowa. Gwiazda neutronowa w mgławicy Krab obraca się prawie trzydzieści razy w ciągu jednej sekundy i przy każdym obrocie wysyła ku nam puls zarówno promieniowania radiowego, jak i widzialnego. Gwiazdy takie nazywamy pulsarami, a pulsar w mgławicy Krab ze wszystkich znanych obiektów tego typu pulsuje w najkrótszych odstępach czasu. Mgławica Krab jest również źródłem promieniowania rentgenowskiego.

 

STRONA GŁÓWNA

 

SYMBOLE

 

ALFABET GRECKI

 

 

OKOŁOBIEGUNOWE

 

WIOSENNE

 

LETNIE

 

JESIENNE

 

ZIMOWE

Orion

Canis Maior

Taurus

Auriga

Gemini

Canis Minor

Monoceros

Perseus

Eridanus

Lepus

Fornax

Columba

Caelum

 

POŁUDNIOWE

 

 

Opracowano na podstawie "Nase souhvezdi" - (c) Josip Kleczek